DE PROFEET ELIA


Voorbeeld: "School van Nowgorod"
14de eeuw
Tretyakow Gallery, Moskou

We zien Elia, een profeet die vermoedelijk heeft geleefd in de 10de eeuw voor Christus. Deze afbeelding van hem is vermoedelijk ontstaan onder invloed van de "ouderen" (Theofanes de Griek).

Elia genoot veel aanzien in de omgeving van Nowgorod. De ikoon staat bekend als de "Elia in het rood". Verwijst dit rood naar het vuur uit de hemel? Of naar de vurige wagen waarmee hij ten hemel is gevoerd? Hoe dat ook moge zijn: het rood past in elk geval ook wonderbaarlijk goed bij zijn vurige blik.
De Elia-gestalte verwijst naar de strijd voor het monotheïsme. Merkwaardig is in dit verband, dat deze Elia in de omgeving van Nowgorod bijzondere verering geniet omdat hij regen brengt, en omdat hij bescherming biedt tegen het vuur (blikseminslag).
Zoals Mozes altijd verbonden wordt met het wetticisme (de tora), zo wordt Elia van oudsher geassocieerd met de eeuwige strijd tegen de Baälim (de natuur- en vruchtbaarheidsgoden). Vandaar ook dat we Elia en Mozes samen weer tegenkomen op de ikoon van de transfiguratie.
Elia is heel streng, houdt niet van conflicten, en over het algemeen zijn mensen een beetje bang voor hem.


Naar de volgende pagina

Terug naar het begin van de ikonengalerij

Reactie? Zend een E-mail

© A.E.J. Kaal, 2014.