ANTONIUS DE KLUIZENAAR




De Antonius, die hier is afgebeeld, is de vader van het monnikenleven. Hij werd geboren omstreeks 251, te Koma (bij Herakleia) in Egypte.Zijn levensgeschiedenis is beschreven door de kerkvader Athanasius. De tekst op de ikoon is grieks: Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΤΟΝΙΟΣ, de heilige Antonius. Op de monnikskap staat: ΤΣΑΡ ΣΕΒΑΟΤ, ΙΣ ΧΡ, ΝΙΚΑ (De heerser der hemelse legerscharen, Jezus Christus, overwint).

Antonius stamt uit een voornaam geslacht. Na de voortijdige dood van zijn ouders verkoopt hij al de bezittingen van zijn ouders en deelt de opbrengst daarvan uit aan de armen - hiertoe geïnspireerd door Mattheus 19:21. Hij trekt de woestijn in en leidt er (vanaf zijn 20ste) een kluizenaarsleven vol ontberingen. Aanvankelijk woont hij buiten het dorp, daarna in een grafstee, in een verlaten spelonk en uiteindelijk in de verlatenheid op zo'n 40 km. afstand van de Rode Zee. Hij zoekt daar volstrekte eenzaamheid, maar steeds vaker wordt die verstoord door bezoekers: mensen die zijn hulp nodig hebben en zijn trouwe vrienden. In de perioden van grote eenzaamheid moet hij vechten tegen vele beproevingen, van de meest uiteenlopende aard; de duivel gaat hem te lijf in de gedaante van alle mogelijke fantastische wezens. Antonius zoekt met al zijn wilskracht naar de deugd. Bij dit alles vindt hij vooral steun in het gebed. Hij sterft uiteindelijk in 356; hij is dan 105 jaar. Zijn naamdag valt op 17 januari.

Ook het Westen wordt hij vereerd; ondermeer door de Antonieten, een Franse kloosterorde, die in 1095 werd gesticht in St. Didier-de-la-Motte, waar zijn relieken sedert de 10de eeuw rusten. Zijn grote populariteit dankt hij hier voorts aan het feit, dat hij bescherming biedt aan mens en dier tegen besmettelijke ziekten. Eén van de meest bekende afbeeldingen van hem in West Europa is te vinden in Colmar, op het beroemde Isenheimer Altaar - vervaardigd door Matthias Grünewald.

Zijn gelaat roept vragen op omtrent het monnikenleven: wat brengt mensen ertoe zich af te keren van deze wereld? Wat mogen we verwachten van de eenzaamheid? En van het gebed?



Naar de volgende pagina

Terug naar het begin van de ikonengalerij

Reactie? Zend een E-mail

© A.E.J. Kaal, 2014.